„Ég spái því að Ísland gangi ekki í ESB í fyrirsjáanlegri framtíð,“ sagði Eiríkur Bergmann Einarsson, prófessor í stjórnmálafræði við Háskólann á Bifröst, á fundi í Norræna húsinu 24. september 2009, skömmu eftir að samþykkt var naumlega á Alþingi að sækja um inngöngu í sambandið. Helzt væri það ef efnahagsástandið yrði enn verra en það varð í kjölfar bankahrunsins. „Þá gætu Íslendingar í augnabliks geðveiki átt það til að segja já en á venjulegum degi munu þeir segja nei.“
Mjög umdeilt var á meðal Evrópusambandssinna hvort rétt væri að sækja um inngöngu í Evrópusambandið sumarið 2009 með klofna ríkisstjórn gagnvart málinu þar sem Samfylkingin studdi inngöngu en Vinstri grænir voru henni andvígir. Var meðal annars varað við því í röðum þeirra að ólíklegt væri að umsókn við slíkar aðstæður skilaði tilætluðum árangri og líklegri til þess að valda málstað þeirra sem vildu inngöngu í sambandið skaða. Þeir reyndust hafa algerlega rétt fyrir sér.
Hins vegar urðu þeir ofan á sem töldu að þrátt fyrir afar óheppilegar aðstæður yrði að láta reyna á málið. Betra tækifæri kæmi ekki. Sem segir mikið um málstaðinn og trúna á hann. Hliðstæðar aðstæður eru fyrir hendi í dag þar sem ríkisstjórn klofin í afstöðu sinni til þess hvort ganga skuli í Evrópusambandið hefur ákveðið að setja málið á dagskrá þrátt fyrir að bæði sambandið sjálft og guðfaðir Viðreisnar hafi bent á það að forsenda þess sé ríkisstjórn samstíga um að ganga þar inn.
Hjörtur J. Guðmundsson
sagnfræðingur og alþjóðastjórnmálafræðingur
(Ljósmynd: Fáni Evrópusambandsins. Eigandi: Hjörtur J. Guðmundsson)